Primeiro trimestre: naturais
Primeiro trimestre: naturais
Unha das
claves para a derrota
dos Jedi humanos está en
coñecer ben os seus puntos
débiles. A configuración dos
seus sistemas, unidos á forza,
fainos case invencibles.
Por outra banda, a chegada de Darth Maul á terra supón un
grave contratempo para as aspiracións da Resistencia, que
aínda non sabe que OBI- WAN corre un grave perigo...
MISIÓN 2:
O Ser HuMAno
ÓRGANOS DOS SENTIDOS:
A MEDITACIÓN DE BATALLA
O SISTEMA NERVIOSO:
AS CÉLULAS MIDICLORIANAS
APARELLO LOCOMOTOR: A FORZA EN MOVEMENTO
opening...
1 ÓRGANOS DOS SENTIDOS: A MEDITACIÓN DE BATALLA
"Sempre ten que haber dous, nin máis nin menos. Un mestre e un aprendiz" YODA
1 A VISTA
Ver coa Forza
Este poder,
aínda que común, era bastante difícil de aprender: requiría
prescindir dos ollos para ver, pasando a miralo e examinalo
todo coa mesma Forza en lugar dos nervios ópticos. Desa
forma podíase ver o que non se podía ver, permitindo a un
usuario coñecer e percibir a súa contorna aínda estando cego.
Grazas a este poder non só podíase percibir a contorna:
tamén se podían ver os seres e obxectos que o habitaban,
aínda estando detrás de paredes ou na escuridade máis
absoluta. Era un tipo de visión amplificada sen usar os
ollos, xa que a Forza mostraba ao usuario todo o que lle
rodeaba.
a) Cal é o
órgano do sentido da vista?
b) Cantas partes ten?
c) Debuxa un globo ocular e coloca as súas partes principais:
cornea, esclerótica, retina, pupila, iris, cristalino...
d) Escribe unha breve definición de cada parte.
e) Explica como funcionan.
2 o OÍDO
O Superoído
O oído era o órgano de escoita, cuxa parte visible era unha lapela de tecido. Moitas especies tiñan un par de oídos situados simétricamente en lados opostos da cabeza. Grazas ás súas grandes orellas, algunhas especies como os rupings, lanniks, e os lasats tiñan mellor oído que os humanos. Os pau'anos de Utapau tiñan oídos hipersensitivos e eran forzados a protexer os seus fragiles oídos con coberturas especiais. As orellas dos yuzzum eran afiadas como antenas. Os gungans teían orellas tipo aleta cuxos prominentes lóbulos eran referidos como haillu.
O TELÉFONO CASEIRO (cooperativo)
Materiais:
2 vasos de plástico ou iogures baleiros
Agulla de la
Fío ou cordel fino
Procedemento:
Facemos un buraco coa agulla no centro do fondo dos vasos.
Metemos o fío ou cordel e facemos un nó para que non se
salga. Se o fío é fino pódese poñer un anaquiño de
escarvadentes no nó.
Estirar e falar por un vaso para escoitar polo outro.
Resposta sobre o experimENto:
a) Que é o son?
b) Como se transmite o son a través da materia?
3 O OLFATO
A cultura Nautolana
Os
nautolanos, que ás veces se chaman os nautoloides, eran un
especie humanoide anfibio do planeta Glee Anselm. Aínda que
estableceron centros de poboación dun extremo a outro do seu
mundo natal acuático, a maioría da civilización atopábase na
rexión Sabilon. O nautolano máis coñecido era o Mestre Jedi
Kit Fisto, un heroe das Guerras Clon.
Os nautolanos tiñan unha fisioloxía común a outras especies
anfibias, incluíndo visión para pouca luz e un excelente
sentido do olfacto. Medían 1,8 metros máis ou menos, tiñan
pel suave e verde, e grandes ollos negros sen pálpebras.
a) Pode o noso nariz distinguir varios cheiros entre si?
b) Podemos identificar algo tan só polo seu cheiro?
Traede da casa cousas que teñan un cheiro característico, particularmente forte, tales como froitas, herbas, especias e madeira fresca; ou ben, leve unha selección de obxectos á clase. Non traigades cousas cun cheiro moi agresivo como o vinagre, nin substancias perigosas como a gasolina.
CATA DE OLORES:
Vendar os ollos dos membros dos grupos cooperativos e tentar que adivinenen os obxectos polo seu cheiro...
EXPLICACIÓN:
O aire transporta os cheiros. Estes xeralmente chegan ás células olfativas na parte superior da cavidade nasal mediante inhalación a través do nariz. Cada célula olfativa especialízase nun cheiro particular. Cando un cheiro alcanza o filamento sensorial correspondente da célula olfativa, desencadéase un estímulo eléctrico que, despois de ser amplificado varias veces, envíase directamente ao cerebro, onde llo procesa. Os cheiros e fragrancias poden desencadear emocións e sentimentos incriblemente rápido: gozo, temor, náusea ou benestar, segundo o cheiro. Os cheiros moi intensos tamén poden penetrar a nosa conciencia, o cal significa que se pode recoñecer un ser vivente ou un obxecto por un cheiro e que pode asignárselle este cheiro. Esta destreza non é innata; apréndese e pode practicarse. O sentido do gusto e o sentido do olfacto están estreitamente relacionados entre si.
c) Explica cun debuxo en que consiste o proceso de cheirar.
4 O GUSTO
A alimentación no Imperio
O alimento e un nutrimento necesario para que os seres intelixentes sobrevivan. En naves estelares Imperiais, os oficiais foron alentados a evitar o consumo de alimentos sólidos e bebidas nutritivas, xa que eran máis eficientes en termos de recursos.
a) Fai un mapa mental dos sabores.
O QUINTO SABOR:
O quinto sabor foi descuberto a principios do século XX por un científico da Universidade Imperial de Tokio, ao decatarse de que o caldo da cocción do alga kombu presentaba un sabor peculiar. Isto achacouno á presenza do glutamato monosódico pois deixaba un sabor que difería dos coñecidos tradicionalmente: doce, ácido, amargo e salgado… O novo sabor non tiña nada que ver con eles...
RESPONDE:
a) Como se chama o quinto sabor?
b) Que é o glutamato monosódico?
c) Onde se atopan os receptores gustativos específicos para este sabor?
5 O TACTO
Un novo renacer.
Ao final de Star Wars: O Imperio Contraataca, Luke Skywalker perde a súa man a mans do seu pai Darth Vader e no seu lugar droides médicos colócanlle unha man biónica conectada aos nervios do brazo e que funciona igual que unha man orixinal.
Na actualidade, a empresa Touch Bionic xa ten unha prótese no mercado que funciona con sinais microeléctricas e é moi próxima á que tiña Luke. Por outra banda, Benjamin Tee, enxeñeiro de DARPA (a axencia estadounidense de defensa), desenvolvese unha pel artificial capaz de enviar impulsos aos nervios e reinstalar o sentido do tacto nun membro perdido.
a) Que é o
tacto?
b) Que capta o tacto?
c) Que nos permite facer o tacto?
d) Que se necesita para estimular o sentido do tacto?
e) Que son os receptores do tacto?
f) Como funciona o sentido do tacto?
g) A pel está infestada de nervios que mandan a información
ao cerebro moi rápido e de forma constante. Por que ocorre
isto?
2 O SISTEMA NERVOSO: AS CÉLULAS MIDICLORIANAS
"Sen os
midiclorianos, a vida non existiría, e tampouco coñeceriamos
a Forza. Eles fálannos continuamente, comunicándonos a
vontade da Forza. Cando saibas acalar a túa mente, oirás
como che falan."
Qui-Gon Jin
É o sistema máis
complexo e sofisticado do corpo. Ten a importante misión de
regular e coordinar as funcións e actividades do corpo. Unha
das súas particularidades é que as células que a forman, a
diferenza das do resto do organismo, carecen de capacidade
regenerativa.
Está formado por dúas divisións principais:
Sistema nervioso central, con encéfalo e a medula espinal.
Sistema nervioso periférico, con nervios.
Darth Vade quere que fagas unha maqueta para entregar a Darth Maul, segue as instruccións do seguinte video:
Acompaña a maqueta cun informe detallado onde expliques como funciona o sistema nervoso central e o sistema nervoso periférico.
As neuronas
a) Coloca o nome das partes e a definición onde corresponda no debuxo da neurona:
Corpo
celular
Esta é a parte que inclúe en núcleo. Neste espazo é onde se
fabrican as moléculas e realízanse as actividades máis
importantes para manter a vida da neurona e coidar as
funcións da célula nerviosa.
Célula de
Schwann
As células de Schawann son células situadas no sistema
nervioso periférico e encárganse de acompañar durante todo o
seu desenvolvemento e crecemento á neurona. Atópanse
recubrindo as ramificacións ou axones da neurona e actúan
como membrana illante.
Dendritas
As dendritas son os "dentes da neurona", forman pequenas
ramificacións prolongadas que saen das diferentes partes do
soma da neurona, é dicir, do corpo celular. Adoitan ser
moitas as ramificacións que posúe unha dentrita, e o tamaño
destas varían dependendo da función da neurona e do lugar no
que se sitúe.
Mielina
A mielina é un material formado por proteínas e lípidos.
Atópase no sistema nervioso da neurona e está cuberto polos
axones neuronais, ao redor dunha grosa capa con efecto
illante e que é capaz de transmitir os impulsos nerviosos.
Esta substancia é producida polas células de Schawann.
Núcleo
É a parte central da neurona, atópase situada no corpo
celular e encárgase de producir enerxía para o funcionamento
da neurona.
Terminal dos
axones
A terminal dos axones ou botóns terminais atópanse ao final
da neurona, dividido en terminais cuxa función será a unión
con outras neuronas e así poder formar a sinapsis. Nos
botóns terminais é onde se almacenan os neurotransmisores,
en pequenos almacenamentos chamados vesículas.
Axón
O axón é outra parte principal da neurona. O axón é unha
fina fibra nerviosa encargada de transmitir os sinais
eléctricos entre as neuronas. Como se comentou antes, os
axones teñen terminacións nerviosas que finalizan nos botóns
sinápticos ou terminal dos axones. Á súa vez, os axones do
sistema nervioso central, están rodeados por mielina.
Nodo de
Ranvier
O Nodo de Ranvier é o oco ou espazo que existe entre cada
vaina de mielina da prolongación do axón. O espazo entre
cada vaina é o xusto e necesario para optimizar a
transmisión do impulso e que este non se perda. A principal
función do Nodo de Ranvier é facilitar a condución e
optimizar o consumo enerxético.
b) Explica cun
caso práctico a diferenza entre un acto vountario e un
reflexo.
3 APARELLO LOCOMOTOR: A FORZA EN MOVEMENTO
"Levei a cabo violencia. Á
orde"
SR. HUESOS
O misterio do
corpo humano:
Darth Vader sabe que acabar coa faísca é posible se
destrúe as células do corpo dos humanos.
A composición do noso corpo é complexa e as células áchanse
en todo o noso ser: en músculos, tendóns e ósos. Sabes como
funciona o noso aparello locomotor?
Realiza unha maqueta simple do aparello locomotor co nome
dos ósos e os músculos, aquí tes varios exemplos que podes
seguir.
O LABORATORIO DE
LUKE
Enganamos ao sentido do tacto. Colócanse tres cubos (auga fría, auga tépeda e auga quente). Tápanselle os ollos ao alumno e méteselle unha man en auga fría e outra en quente uns segundos. Despois, pedirlle que saque as mans e introdúzaas no barreño de auga tépeda. Preguntarlle que sente.